U Sheikh Mohammed bin Rashid al-Maktoum (69), ula don ka jingsuba sniew kaba jur ia ka tnga jongu, ka Haya bin al-Hussein (45), ba ka don jingiadei kaba jan bha bad u nong pahara jong katei ka iing, uba shong ba sah ha London.
La iathuh ba U Sheikh, ula leit rah ia katei ka mat, ha ka kashari jong ka Family Division jong ka High Court ha Dubai bad ka dei ruh na katei ka daw, ba ka Haya, ka sa phet bak na katei ka Ri, ha kaba la iathuh ba ka don ka jingtieng kaba khraw ia ka jingim jongka.
La kynnoh da U Sheikh, ba ka Haya, kaba dei ka tnga kaba hynriew jongu, ka ju ai ia ki jingai sngewbha sha utei u nong pahara bad katei ka la pynlong ia ki nongbud jong U Sheikh, ba kin don jingsuba sniew.
U Sheikh, ha ka instagram, jongu, ula thoh ha ka ktien Arabic bad ong “Pha dei ka nongshukor, pha la shukor ia u briew uba shaniah tam ia phi bad ia ka jingleh jongphi la ia tip paidbah”. La iathuh ba ia utei u nongbud, la pyntrei da ka UK Mission Enterprise Limited, kaba don ka ophis jongka ha London.
Haduh mynta ka Haya, ka don ha ka jaka rieh jongka, ha kaba la shim, ba ka don ha ka iing jongka, kaba £85million, kaba don marjan bad ka dulan jong ka Kensington. La iathuh ba ka Haya, ka la plan slem bha, na ka bynta ban lait phet na katei ka iing sah jongka, kaba ha Dubai ha ryngkat bad U Sheikh, uba dei u tnga jongka.
Lah ban pynkynmaw ba ka khun syiem Latifa (33), kaba dei kawei na ki 23ngut ki khun jong U Sheikh, kaba u ioh na ki hynriew ngut ki tnga jongu, ka la phet rieh ha U Rymphang 2018, hynrei, ka la shah kem noh bad mynta ka don ha ka jingshah set phatok ha Dubai.

New Delhi: Ka Nirmala Sitharaman, myntri pla pisa ka sorkar India, ka la pynbna mynta ka sngi, ba ka khajna ia ka petrol, kan kiewdor sa T.1 na ka shi litar, katba ka khajna ia ka ksiar, kan kiew sha ka 12.5 percent, na kaba ju long mynta shiphew percent.

Ka Sitharaman, ka pynbna ruh ba ka khajna, kan kham heh na ka bynta kito kiba don ka kamai kaba palat ia ka T.2 haduh T.5klur bad nangta ia kiba kamai T.5klur shaneng, la nang pynkiew shuh shuh.

Ka myntri ka la pynbna ruh ba ka sorkar kan ot khajna lane ka TDS (tax deduction at source), kaba long ar percent, na ka bynta kito kiba sei pisa palat ia ka T.1klur ha ka shisnem na ki bank account jongki.

Shillong: Mynta ka sngi, ka Khasi Students’ Union (KSU) Jaintia Hills District Unit (JHDU), hapoh ka jingialam u bah Ohibait Dkhar President bad ka jingiatrei lang ka KSU Narpuh Circle, ki la leit ban khynra work permit bad labour license ia ki nongtrei bar jylla ba trei ha ka khyrdop lum khajna, kaba don ha Lumshnong. Ha kane ka jingleit khynra la lap kumba 32 ngut ki nongtrei bar jylla kiba trei ha katei ka jaka lum khajna bad wat tang uwei ruh um don ka work permit ne labour license. Ka seng ka la ai por ia kitei ki nongtrei bar jylla ba kin mih hapoh 3 sngi, kata kin hap ban mih ha ka sngi nyngkong.

Ka seng ka ioh jingtip ruh ba kitei ki nongtrei bar jylla ki leh ba heh, haba ki shong trei kam ma ki, haba ki nongtrei trai shnong kim don. Kitei ki bar jylla, ki pynthut ia ka leit ka wan ki kali kamai local ne ki kali shimet jong kato ka thaiñ bad ki daiñ kuna katba mon. Ka seng ka ioh jingtip ruh ba ka jinglum khajna ka iapher na ka khyrdop ha Lumshnong bad kaba don ha Pasyih WJH. La iathuh ba ha Pasyih, ki nongtrei ki ithuh kino ki trai shnong ne ki kali kamai local bad ki kali shimet jong ka thaiñ, katba ka khyrdop ha Lumshnong kam ithuh satia namar ki dei ki nongtrei bar jylla. Ha kane ka juh hi ka sngi ka seng kam shah shuh ia kitei ki nongtrei barjylla ban bteng lum khajna. Ha ka sngi nyngkong ki dei ban mih noh lym kumta ka seng kam banse ban leh da kaba tyngeh. Ha katei ka jingkhynra la ia donlang ruh u bah SS Niangti Finance Secretary, ka KSU JHDU bad katto katne ngut ki dkhot bad u bah KS Suchiang, President KSU Narpuh circle bad ki dkhot, ong ka kyrwoh na u Samla Laitphar Syngkrem, Publicity Secretary KSU JHDU

Shillong: Ka Pynbhashisha Ryntathiang 11 snem ka rta, kaba la shah rong um ha ka 27tarik Jylliew 2019 bad ia met jongka, la lap ha ka 3tarik Naitung 2019.La post mortem ia ka met ha ka 4 Naitung bad bad la ioh ruh ban tep donburom ia ka met jongka ha u lum jingtep ka Balang Presbyterian Mawblei(Sepngi) ha kane kajuh ka sngi. Kane ka jingjia ka la jia, katba ki dang kam ia ka wah Umsohiong baroh arngut shipara kata, ka Pynbhashisha 11 snem ka rta bad ka Lidia Ryntathiang 9 snem ka rta, ha ka por ba ki dang wanphai sha ing na skul. Ka jingjia basngewsih ka la lap ia ka hynmen, katba ka para ka la lait im.
Ha kaba iadei bad kane ka jingjia, ka Dorbar Kur Ryntathiang ryngkat bad ka Ing jong U Pynbhashisha Ryntathiang kiba shong basah ha Umsohiong, Sohiong C&RD Block ka don ban ai ia ka jingsngewnguh kaba khraw eh ia kito baroh kiba la wan ban iakyrshan lem ia ka ing ha kum kane ka por ba ka ing ka shem ia ka lanot, ong ka kyrwoh na U bah K Rynntathiang,General Secretary, Dorbar Kur Ryntathiang.

Shillong: Ka Hynniewtrep Youth Council (HYC) War Jaiñtia Circle ka la leit ia kynduh ia u CEM ka JHADC ha ka sngi balang 3tarik mynta u bnai, ban wanrah noh ia ka ain “Protection and Promotion of Traditional Medicine Act” ban ithuh ia ki kobiraj ne ki nongsumar bad ai dawai kynbat hapoh rilum Jaiñtia.

Ha kane ka jing iakynduh, ka HYC ka la ai jingmut ia u Ma Thombor Shiwat u Chief Executive Member ka JHADC ba dei ban wanrah da ka ain ban ithuh ia ki nongsumar ba ai dawai kynbat khnang ba kin dup lah ban ai ka jingsumar kaba paka ia ki nongpang bad ban iada ia ki jingthung jingtep kiba long ki dawai ban pynkoit ia ki briew kiba pang bahar rukom.

Nalor kata ka HYC War Jaiñtia ka la dawa na u CEM ka JHADC ban buh ia ka jaka ne institute hapoh War Jaiñtia ka ban ai jinghikai shaphang ka rukom sumar bad ai dawai tynrai bad pynneh pynsah ruh ia ki khlaw ki btap.

U President u Samla Yoodahunki Shylla uba dei u nongaibuit halor kane ka ain, ula ong, ka ri lum Jaiñtia ka don shibun ki rangbah ki longkmie kiba nang ia ka rukum sumar tynrai tang da kaba pyndonkam ia ki dawai kynbat ba la ioh lyngba ki khlaw ki btap, hynrei kumba la long hi mynta ki nongsumar dawai kynbat ha ri lum Jaiñtia kim pat ioh ka jing ithuh na ka konsil bad kam don kino kino ki lad jingiarap ba kin ioh na ka konsil ne ka sorkar jylla.

Ha kajuh ka por u President ka HYC War Jaintia ula ong haba ong konsil kaba mut ban pynneh pynsah, hynrei ka long pynban kaba bam duh, kumjuh ruh wat u CEM u la pynpaw ha ka seng ba ka JHADC ki iabud tang ia ka kam pisa, hynrei kim don ki kam pynroi bad kum ka seng ka pyrshah jur ia kane ka jing kren u CEM ba ki paitbah ki khlem jied ia ki MDC tang ia ka pisa, hynrei ban leh eiei lane ban iada ia ka jaitbynriew rilum Jaiñtia.Kum ka seng HYC ka ieng skhem ha ka nongrim ka jaitbynriew ban bud dien ia kane ka ain haduh ban da jop.
Ha kajuh ka por u Ma Thombor Shiwat ula ai khublei kyrpang ia ka HYC War Jaiñtia kaba la wanrah ia kane ka ain,ha kaba peit jngai ban pynneh pynsah ia ki dawai kynbat khasi hapoh rilum jaintia, kumjuh u CEM ula kular ban shimkhia halor kane ka kam ban wanrah ha ka commitee khnang ban ioh iakren phylliew jingmut halor kane ka ain bad yn sah ithuh noh da ka JHADC, ong ong ka kyrwoh khubor na u Publicity u Samla Riki Mukhim.

Ka Israel, ka la lap mynta ia ka lynti kaba U Jisu u ju iaid ha ki por ba u don ha ka pyrthei bad katei ka dei ka lynti, kaba lah tap noh da ki sanium bad ka don ha kawei ka jaka, kaba don ka jaka rep phan.
Ka City of David Foundation, ka la pyni paidbah mynta ka sngi, ia katei ka lynti iaid kaba don bad ki maw kyndon, kaba la ju iaid da U Jisu Khrist, ha ka por ba u dang don ha ka nongbah Jerusalem bad ha ka por ba u leit sha ka temple jong ki Jiw ha Jerusalem.
La lap ia katei ka jaka, da kito kiba leit ban maramot ia u nar um, uba tuid na kawei ka pung ha Sialom ha u snem 2004 bad la iathuh ba katei ka dei ka pung, kaba ki riewngeit ki ju sum ju sait ialade, ha shwa ba kin leit sha katei ka temple.
La pyni paidbah ia katei ka lynti iaid kjat, ha ka Sngi U Blei ba ladep, ha kaba la don lang da u nongaiktien ka sorkar America ha Israel, U David Friedman bad nangta sa ka dkhot jong ka Senate ka America, ka Lindsey Graham. U Friedman, ha ka jingkren jongu, u ong “Katei ka wan rah biang ia ka jingkren jong ka Bible sha ka jingshisha”.
“Na ka jingbthei jong u nar um, kaba la jia 15 snem mynshwa, ka wan mih kane ka jingshisha shaphang ka pung ha Siloam, bad nangta sa ka lynti iaid bad kaba ialam beit beit sha ka temple. Ki riewngeit ki lah ban mutdur ba ki don ha katei ka por, ha kaba U Jisu, ula iaid na kane ka lynti” ong U Vice President, ka CDF, U Doron Spielman

Uwei u riew bunlok, u don jingthmu ban ioh lok biang ha ka sien kaba saw, hynrei ula sniewbok, ba ka leit lap noh ka tnga ba nyngkong jongu bad ka la patom ia u ha kashari, ha ka por ba u dang leit ban iathoh bad katei ka tnga kaba saw jongu.
Utei u dei u briew, uba kyrteng U Mumtaz, ula leit poi ha ka kashari, kaba ha Araria jong ka Bihar, wat la u dei ialade, uba na Bettiah district.
U Mumtaz, u la don 30snem ka rta bad u mut ban ia poi kha bad kawei pat ka briew, kaba na Kursakanta jong ka thain Araria, hynrei lyngba ka jingleit poi jong ka tnga nyngkong jongu, ka phyllaw jong ka kashari, ka la kylla long noh ka jaka ialehkai drama kaba da itynnad tasam, ha kaba ki don bun bah kiba peit kai ia ka jingshah shoh u tnga ha ka tnga la jong.
Ki pulit ki iathuh ba U Mumtaz, u iakynduh ia katei ka tnga thymmai jongu, ha ka facebook bad la iathuh ba la iohi ia U Mumtaz, ha phyllaw jong katei ka kashari bad mar ia iohi, ki la pyntip ia ka tnga jongu bad mar kumta, ka la wan beh mar mar sha katei ka jaka.
Mar ia poi ka tnga jongu lem bad ki paralok jongka, ki la sdang ban shoh ban dat ia utei u briew bad haba ki pulit, ki la leit ban tuklar ruh, ki la shah ktah kti kylla, ha u paidbah, uba la khluit tyngeh ia utei u tnga bad ki la kawang maw bad pynjot ia kawei ka kali pulit.
Ki pulit ki la shimti ban tohkit ia utei u briew bad kumjuh ia katei ka lok thymmai bad hadien ba ki la ioh ia ki jingshisha kiba biang, kin sa pynhap ha ki kyndon kiba iahap bad katei ka jingthmu jongu ban ioh tnga biang ha ka sien kaba saw.

Shillong: Mynta ka sngi la pynlong ha ka sien kaba nyngkong ba ka Sorkar Meghalaya hapoh ka jingialam jong u symbud Myntri Rangbah, u bah Prestone Tyngsong ka la pynlong ia ka jingialang bad ka State Animal Welfare Board halor ka phang ban iada ia ka jingleh tohmet ia ki mrad.
Ha kane ka jingialang, ki la iatai shaphang ki mat ban iada ia ki jingleh tohmet ia ki mrad ki ba ri bad kum juh ruh ia ki mrad ki ba im sha khlaw.
Ka sorkar ka la rai ban thaw ia ka jaka sah ki mrad, khamtam ia ki mrad ki ba shu im ha surok, ha kaba na ka liang u bah Prestone u la pynpaw ba kine ki seng mon sngewbha kin sumar sukher ia kine ki mrad ki ba im ha surok.
Na ka liang u bah Prestone u la pynpaw ruh ia kino kino ki ba leh tohmet ia ki mrad kin hap ha ka ain.

Uwei u syiar ryngkuh, uba kyrteng U Maurice, uba dang shu kynih shen, ula shah ujor sha kashari, ha ryngkat bad ka trai jongu, ka Corinne Fesseau bad ka daw, ka long namar ba u pynthut thiah ia ki para marjan, lyngba ka jing kynih jongu, ha ka por mynstep.

U Maurice bad ka trai jongu, ki don ha kawei ka dew lynnong kaba sha kyndong bah jong ka France, ka Saint-Pierre-d’Oléron bad ka dei ka shnong kaba rit shibun, ha kaba ki don ki briew kiba ju wan sah kai tang teng teng sha katei ka shnong rit bad ka jingdon briew ha katei ka shnong, ka long tang kumba 22hajar ngut, hynrei ha ka por lyiur, kaba dei ka por ba ki ju wan sah kai ki briew kiba nabar, ka jingdon briew, ka lah ban palat sha ka shiphew shah na katei kaba ju long man ka por bad la iathuh ba ki dei kitei kiba wan sah pyngngad, kiba la ujor pyrshah ia utei u syiar ryngkuh.

Hynrei kitei ki nongshong shnong lem bad U Mayor jong katei ka jaka, ki sngew pyrshah ia katei ka jingkhanglad ia utei u syiar, ba un kynih, halor ka nongrim, ba kitei ki nongkyndong, ki dei ban bteng ha ka jingim kaba ki ju long baroh shi katta, naba ki shim ba ka jingkhanglad ia u syiar ban kynih, kam mut ba ka dei tang ia katei kawei ka daw, hynrei ka ktah ruh ia ka jinglong jingim jong ki briew kiba don ha katei ka shnong hi baroh kawei, kaba ki ju im suk kynjai ha ryngkat ki sur ba sngewthiang kiba wan na sawdong jong katei ka shnong, lada dei na ka jing kynih, ka jingpang ki sim ki doh bad sa ka jing ia iaid ia ieng bad iakren ia khana ha shnong ha thaw.

La iathuh ba kat haduh mynta ka sngi, ka kashari, kam pat shym la ai ia ka rai jongka, halor katei ka jing ujor jong ki para marjan bad ym lah ban tip, la ka rai ka long ban pyniap noh ia utei u syiar ne ban kynriah noh ia u, na katei ka shnong, tang namar ba u kynih.

Ka la mih ka khubor, ha ka Agenzia Info Saleziana (ANS), kaba la thoh ha ka 5tarik Naitung 2019, ha kaba la thoh ba U Lat ka Jylla, U Tathagata Roy, ula thung ia arngut ki lyngdoh niam, kum ki dkhot jong ka tnat ialehkai ka sorkar Jylla bad kitei ki long U Fr Anthony Kharkongor, Delegate for Youth Ministry of the India-Shillong Province bad director of the high school “St. Anthony “; bad U Fr Michael Makri, Director of the Don Bosco Youth Center and of the Don Bosco Media Network. La iathuh ba ia katei ka hukum, la pynmih ha ka 27tarik Jylliew 2019.

La thoh ha katei ka khubor ANS, kaba la thoh na Shillong, ba U Lat ka Jylla, ula bthah ia kitei ki arngut ki lyngdoh niam Salesian, ba kin peit bad pyntrei kam ia ki prokram, na bynta ban kyntiew ia ki samla, ha ka kyrteng ka sorkar Jylla bad kitei kin kynthup, ha ka ki prokram kiba iadei bad ka kolshor bad ha kiwei de ki prokram kiba iasnoh ha kylleng ka pyrthei.

Shillong: Mynta ka sngi saitjain, ka dei ka sngi, ha kaba ka jingdheng kali, ka la jubor tasam baroh shisngi sha ka thain Upper Shillong.

Ka jingdheng kali, ka bteng naduh ka por mynstep, ka iai bteng baroh shisngi bad hadien ka por nohsngi, ka la nang jubor shaba palat. Kat haduh ka por ba thoh ia kane ka khubor, la iohi ba ka jingdheng kali, ka la jubor shi katdei, ha kaba ka la bteng shaduh sha lad Hynniewmer.

Ki nongleit jingleit sha Iewduh, ki shimpor haduh 2 kynta shiteng tam, ban poi na 7mer, namar ba ka jingdheng kali, ka nang jubor katba nang hiar sha Iewduh bad khamtam na Umshyrpi shaduh sha them Iew Mawlong.

Ka khubor kaba dang shu ioh, la iathuh ba ka jingdheng kali, ka jubor bha mynta ka sngi na surok bah Mawlai sha Mawiong, kaba la poi shaduh sha Ryndang briew.

Ki nongpule jong U Rupang.com, ki la nang phah jingtip shuh bad ki iathuh ba ka jingdheng kali, kam pat kut satia haduh kane ka khyllipmat bad ki ai jingmut ruh ban ai heading noh, da kaba ong “Baroh shisngi baroh shimiet, jubor bah ka dheng kali”. Kat haduh kane ka khyllipmat, ka surok Upper Shillong, la iohi, ba ka dang khapngiah smam, da ki kali kiba mut ban leit sha ka nongbah Shillong.

U jumai uba khlain bor bha, ula khie ha ki bynta ba shathie jong ka California bad kaba dei ruh ka ka sien kaba ar, tang hapdeng ki khyndiat sngi.
U jumai uba khie ha ka sngi thohdieng, u dei uba khlain haduh 7.1 magnitued, katba uba khie ha ka sngi palei, u dei uba khlain 6.4 magnitued. La iathuh ba utei u jumai, uba neh shiteng minit, ula pynmih ding ruh ha ki bynta jong ka California. Ka Dr Lucy Jones, kaba dei ka stad peit jumai jong ka California Institute of Technology (CalTech), ka iathuh ba une u jumai uba khie ha ka sngi thohdieng, u dei uba khlain bor tam hadien jong u snem 1999. Ka Jones, ka iathuh ba uwei pat u jumai uba khlain kumba 7.0 magnitued, un lah ban khie biang ha ka taiew ban wan. Utei u jumai, u khie ha ka por 8.19 baje mynmiet ha ka por jong katei ka Ri.
La iathuh ba ki don shibun ki jaka kiba kem ding, na ka jingbthei jong ka lyer shet lane ka jingpait ka lyer shet bad nangta sa ka jingdon kiba mynsaw, ha kaba la phah leit jngoh da ki Ambulance. Wat la ki don ki iing kiba la khyllem, ki surok kiba la pait, hynrei ki don pat khyndiat ngut kiba mynsaw bad kim pat don satia kiba iap, ong ka khubor.

Shillong:Ka kong Ialyneda Khongwir ka la kynnoh, ba ka la shah thombor ia ka jaka ha u heh spah u ba kyrteng u Khrikshon Lyngkhoi, ha kaba u la shna surok na ka jaka jong ka kong Ialyneda khlem da ioh jingbit na ki.

Ka kong Ialyneda Khongwir, ka la kren bad ki nong pathai khubor ha Shillong Press Club mynta ka sngi ka 6 tarik u Naitung 2019 kaba dei ha ka shnong Laitkynsew, Pammad Raid Mawlieh, kaba hap ha ka Hima Khyrim Syiemship.

Ha ba ia kren bad ki nong pathai khubor u bah Victorian Lyngdoh Lyngkhoi u la ong “U bah Khrikshon Lyngkhoi u ba shong ba sah ha Nongmynsong u la tih ia ka jaka ban pynmih surok ban lait iaid sha ka jaka jong u bah Khrikshon, khlem da ioh jing bit na ngi bad haba ngi la leit ban ia kren ia ka jingtih jong u, u la pyni da ka kot ka ba la ai jingsoi da u syiem ka Hima Khyrim, katba ynda ngi la leit kylli na u Syiem na ka liang u Syiem u la kyntait ba u ai NOC.”

U bah Victorian u la bynrap da ka ba ong “Ngi la leit kynduh ia u Lyndoh ka Raid Mawlieh u bah Famli Lyngdoh ba u ai ia ka NOC na ka liang u lyngdoh ruh u la kyntait ba ki la ai NOC”

Na ka liang ki kur Khongwir ki kyrpad ia ka sorkar ba kin iarap peit lang ia kane ka jing thombor jong u ne u heh spah.

Bengaluru: 12 ngut ki MLA jong ka Karnataka, ki la iehnoh kam mynta ka sngi bad katei ka long ka dak, ka ban buh jingeh ia ka sorkar Congress, JDS ha katei ka Jylla. Ka jing risain, kitei ki 12ngut kan wan rah ia ka jing shong synjor jong ka sorkar synrop ha katei ka Jylla bad katei ka jia, hadien ba ki ar ngut ki MLA jong ka seng Congress, kiba kynthup ia U Anand Singh bad U Ramesh Jarkiholi, ki la hiar shuki noh kum ki dkhot ka dorbar Jylla.

Kitei kiba risain mynta ka sngi, ki long 3ngut na ka seng JDS bad 8ngut na ka seng Congress, ha kaba ki la aiti ia ki shithi risain jongki sha u lamphang dorbar Jylla, U KR Ramesh Kumar.

Lada jia ba u lamphang dorbar, un pdiang ia ka jingiehnoh kam jong kitei ki MLA kiba risain mynta bad kiba la dep risain, ha ka 1tarik Naitung 2019, kumta ka jingdon briew jong ka seng Congress, JDS, kan hiar sha ka 105ngut bad katei kan ia ryngkat bad ka jingdon MLA jong ka seng BJP bad hangta ka sorkar jong U H D Kumaraswamy kan lah ban khyllem.

Shillong: Ka Khasi Jaintia Butcher Welfare Assiociation mynta ka sngi ka 6tarik u Naitung 2019 ha ka jingkynduh ia ki nongpathai khubor, ka la iathuh ia ka jingpynkut noh ia ka jingiakhih ban sangeh ban thied ia ki masi ka ba la sdang naduh ka 7 tarik u Jylliew 2019.Na ka liang u President ka KJBWA u bah Generous Warlangpih u la ong “Ngi la shim ia kane ka rai hadien ba ngi la pynlong ia ka jingialang ban pynkut noh ia ka jingiakhih jong ngi ka long hadien ba ka sorkar ka la shim ban teh lakam ia ka jingkhaii tuh sha ri Bangladesh.”

“Na ka liang ka hima lada ka ai ia kata ka shalan kan ktah jur ia baroh ki briew kiba ju pyniaid ia ki masi sha ri Bangladesh, ki wan ha ka sur ki nongotdoh, hynrei mynta ka kynti lyngba ka jingshim ia ka rai da ka Sorkar ka la pynhun shisha ia ngi ba kin lah ban teh lakham ia kine ki jing shalan” ong U Bah Warlarpih.

Na ka liang ka KJBWA kin pynlong noh ia ka iew ha Meghalaya Live Stock Market Lumnongrim, Byrnihat ha RiBhoi District ha kaba ka iew kan long tang shisien shitaiew bad ha kane ka iew ia ki masi ba ki wan die kin peit shwa da ki doctor na veterinary bad ban ai shalan ruh da ka tnad Veterinary.

Tura: Ka trok kaba na Assam, ka la kem ding ha Anogre, West Garo Hills mynta ka step.

La iathuh ba katei ka trok, ka dei kaba kit ia ki buiam lyer shet bad ka dei kaba wan na Assam ban leit sha Tura, hynrei la iathuh ba katba ka dang phai ha khongdong, ka la don ka jingjaw jong ka lyer shet bad la iathuh ba katei ka trok ka la kem ding bad katba kin da poi ki pulit pynlip ding, katei ka trok, ka la jan ingkhong lut khoit.

AIS Suja

“Phi wat ieit ia ka pyrthei” kane ka dei ka jingong ka ktien u Blei, ka Baibl. Shisien pyrkhat kumno ngin ym ieit ia ka pyrthei haba ngi shong ha ka pyrthei, ngi im ha ka pyrthei, bad kumta ngi la dei ban ieit kein ia ka pyrthei, ban sumar ia ki sawdong sawkun jong ka, ia ki khlaw ki btap ki lum ki kwah ka khyndew ka shyiap ka maw ka dieng, ki mrad ki mreng. Hynrei ym dei ban sngewthuh bakla haba ka ktien u Blei ka ong kumta “Phi wat ieit ia ka pyrthei”. U Blei um kren ia kane ka pyrthei (earth) hynrei u kren bad thew ia ka pyrthei ba kynja mynsiem (Spiritual world). Hynrei shaphang kane ka pyrthei kaba ka saian ka ong Planet Earth, dei ban ieit kein ia ka katba u bynriew u dang don halor kane ka pyrthei. Kane ka long ka pyrthei ba ngi lah ban iohi (Visible earth) hynrei ka don ka pyrthei bym lah ban iohi, bad u briew u ieit pynban ia kata ka pyrthei bym lah iohi (Invisible world), bad kata ka pyrthei kaba kum kata ka dap da kiei kiei kiba u Blei um sngewtynnad satia. ka jingieit te ka jingieit, ka don ha ka dohnud u briew hynrei u briew u dei ban sumar kaba kum kano kata ka jingieit u jied. Bad ka jingieit kaba kum kata ka jaid pyrthei, ka shet shukor pynban ia u nongieit (Lover).

“Phi wat ieit ia ka pyrthei, lymne ia kita kiei kiei kiba don ha kata ka pyrthei”. Kiei kita kiei kiei kiba don ha kata ka pyrthei kaba kum kata? Ka jingkwah brai ka doh, jingkwah brai ki khmat, jingsarong shaphang ka jingim, bad kumta ter ter. 1 Ioannis 2:15-17.

Ka jingkwah brai ka doh – ka doh, ka dei ka met u briew (Physical body). Bad ia kane ka doh, ka ktien u Blei ka ong ‘ba ka dei ka jingsarong u Blei, bad ba u Mynsiem u Blei u shong hapoh kata ka doh (jong nga jong phi), te uba pynjot ia kata ka jingshong u Blei, ia uta kein u Blei un sa pynjot”. 1 Korinth 3:16. Ha kano ka rukom u pynjot? Da ki jingkwah brai ka doh kein ki long; kaba ia kai kynthei, kiba mane blei thala, kiba klim, kiba ranglong kynthei, kiba leh sih para shynrang, kiba tuh, kaba lalot, kiba buaid, kiba kren bein, kiba khwan”. 1 Korinth 6:9-10. Bad kiba kum kita ter ter, ki long ki jingkwah brai ka doh kein. Kine ki long kata ka pyrthei – ki jingkwah brai.

Ka jingkwah brai ki khmat – u Blei u la ai ia ka met ha u briew kaba don burom, ka khmat badon burom. Hynrei u briew u pyndonkam bakla ia kita ki dkhot met. Ka khmat, ka long kawei kaba shukor lada u briew um pyndonkam hok ia ka, namar ka long ka iit khmih jong ka met. Ki khmat ki iohi ia kiei kiei kiba bha bad kiba sniew kiba dei bad bym dei. Hynrei da ki khmat u briew ne ka briew ki shet shukor ialade haba ki iohi. Lyngba ki khmat u briew u kwah brai namar ba u peit bad iohi. La pyndonkam bakla ia ki khmat ha kaba i kwah lalot ha kaba tuh, ha kaba mane blei thaw, ha kaba i kwah ia kiei kiei ka bym kot bor ban ioh, kaba i kwah ia ka iing ki briew ia ka kali ki briew ia u tnga bad ka tnga ki briew, ha kaba u Blei u la dep adong naduh mynnyngkong da kaba ong – “Men ym klim, men ym tuh, men ym i kwah ia ka tnga u para marjan jong me, ia ka lyngkha, ia ka mraw, ia ka masi ia ka kada u para marjan jong me” Deuteronomi 5:17-21. Kine ki dei ki jingkwah brai jong ki khmat bad shibun kiba kum kita, kaba ki khmat ki pyllong ia u briew ban kwah brai bad ialam syndon sha ki jingjah burom bad jingsngewsih, tang namar ba u briew um niewkor ia la ka met bad ka jingim lajong.

Ka jingsarong shaphang ka jingim – kane ruh ka wan na ka jingbrai bad khlem da tip ia ki ain u Blei. Ka jingsarong bunsien ka mih na ka dohnud ba sngewheh sngewkhraw ialade, kaba long ka pop u Lucifer soitan, kaba khlem pynhapoh ialade, kaba khlem pyrkhat ia ka lashai bad ka ban sa wan. U Jisu u la ong – To sumar, to kiar na ka jingkwah lalot namar ka jingim briew kam shong ha ka jingdap kyrhai jong kiei kiei ba u don. U Jisu u la ong ruh – ba don u briew uba riewspah u Blei u la kyrkhu ia u haduh bym ngiam jaka ban buh u la man bha eh bad u la ong – Ko mynsiem, pha don shibun kiei kiei, shong suk, to bam to dih, to leh kmen. U Blei u ong ia u Ah me u biej ha kane ka miet yn pan noh ia ka mynsiem jong me na me, te ki jongno te kin long kine kiei kiei ba me la khreh lypa? Kane ka pyni ia ka jingkhlem pyrkhat, ka jingsarong shaphang ka jingim khlem pyrkhat kaei ka jingim bad balei u riewspah kumne? Um pyrkhat ba dei ka jingkyrkhu na u Blei, hynrei u sngew sarong ia la ka jingim. Loukas 12:13-20 / Jakob 4:13-16.

Kine kiei kiei baroh kim long na u Kpa (Blei). Hynrei na kata ka pyrthei ki jingkwah brai. 1 Ioannis 2:16. Ka jingkwah brai, ka long kata kaba ieit ia ka pyrthei, bad kata kaba ieit ia ka pyrthei ka pyllong ban kwah brai. Ki jingkwah brai baroh ki mih na ka dohnud u briew bad ka pyntngit ia u briew. U Jisu u ong – “Naba na shapoh ka dohnud ki briew ki mih ki jingmut bymman: Kaba klim, ba ia kai kynthei, ba pyniap, ba tuh, ba kurup, pynsniew, arsap, leh nuti, khwan lalot, khmih sniew, kren bein, sngew khraw, lehbiej” Markos 7:20-23.

Kine baroh, kim long na u Blei, hynrei na kata ka pyrthei – ka pyrthei ki jingkwah brai. Kumta, “Lada uno uno u ieit ia kaba kum kata ka pyrthei, ka jingieit u Kpa (Blei), kam don shuh ha u” 1 Ioannis 2:15. Lada ka jingieit u Blei kam don shuh, kata ka mut ka don ka jingieit soitan kaba mar khongpong ia ka jingieit Blei, kata ka long ba u soitan u long u nong shohnoh briew, u nongpyniap, bad u nong thok nongshukor bad ka jingshisha, kam ju don ha u. ki jingkwah brai ki long – ka pop. “Jar uba iai leh pop, u long na u soitan naba u soitan u ju leh pop naduh mynnyngkong” Ioannis 3:7-8.

Dei na kata ka daw, ba u Blei u khot ban kylla bamut kloi na kita ki jingkwah brai ka doh kiba long tang shipor bad kaba shukor ia ka mynsiem junom. Namar kata, “To ialeh pyrshah ia u soitan te un phet iap noh na phi” Resist the devil and he will flee from you” Jakob 4:7. “Phi wat ieit ia ka pyrthei” 1 Ioannis 2:15. Amen.

New Delhi: Nangne shakhmat, kito kiba don ia u aadhar number, ki lah ban shim da utei u number jongki bad ban sei pisa kaba palat ia ka T.50hajar, ha kaba mynshwa, la ju pyndonkam da ka pan card.
La iathuh ba nangne shakhmat, ki Bank bad kiwei de ki tnat sorkar, kin hap ban pynkhreh, ban pyndonkam ia u aadhar, ha kaba mynta la ju pyndonkam da ka pan number, ong U Ajay Bhushan Pandey, Revenue Secretary ka sorkar India, hynnin ka sngi.
“Mynta phi don 22 crore u pan number, uba la pyn iasnoh bad u aadhar number bad nangta sa 120 klur ngut, kiba don aadhar, kumta lada phi donkam ia u pan, kumta phi dei ban don shwa ia u aadhar, sa leit sha u pan number bad sa pyndonkam, katba kito kiba don aadhar, kim donkam ban ioh ia u pan number” ong U Pandey.
U Pandey, u iathuh shuh shuh ba lyngba U Aadhar number, yn lah ban sei pisa palat ia ka T.50hajar, khlem da pyndonkam ia u PAN.
Ban khanglad ia ka jing pyndonkam pisa tuh, kumta la pyndonkam da u PAN, na bynta ka jingsiew pisa kaba palat ia ka T.50hajar bad U PAN, u donkam ruh lada thied jaka ne thied iing kaba palat ia ka T.10lak.
U Pandey, u iathuh ruh ba U Permanent Account Number (PAN), un iai long uba lah ban pyndonkam, ha kaba ki briew ki lah ban pyndonkam da u PAN lane kumjuh da u aadhar number, katba kum ka jingsngew bit jongki.

Ki paidbhur ha Dharmanagar, ki la thang lut khoit ia ki nongshong thuk thuk, ha kaba la kynnoh, ba ki dei ki dkhot jong ka seng BJP, hadien ba ki leit pyntieng kohtympan mynta ka sngi, ha ka por ba pynlong ia ka elekshon Panchayat ha katei ka jaka. Katei ka jingthang ia kitei ki thuk thuk, ka dei ha Dharmanagar, West Chandrapur.
Kitei ki dkhot BJP, ki la shah shoh bad shah thang ki thuk thuk jongki, katba ki dang ia iaid shongshit ban kanbas elekshon Panchayat ha katei ka thain bad katei ka la pynkhie bitar ia kitei ki trai shnong bad ki la thang ia 22 tylli ki thuk thuk ha katei ka jaka. La iathuh ba ki la shoh ruh ia kitei ki dkhot ka BJP, da ki dieng, ha kaba ki la don katto katne ngut kiba la mynsaw.

Arban P M Arban

Shisien ladon iwei i thei
Ha kawei ka jaka,
Kyrteng ka shnong ngam kwah iathuh
Shu pule ka khana.

Dang sha ki khat’ ka ryta jong i
I shong bylla diesha,
I pep skul noh bym lah kyrshan
‘mar ba duna pisa.

Ka dur kyntniak kum b’la oh-shrong
Kumba ia ong ki briew,
Ki rang khynraw ki swait sawdong,
Kum ‘ngap ha kper syntiew.

I khring ia khmat jong ki dribar
Ban wan dihsha hangta,
Mar shi-kyntien u kwai i song,
Ynda lah dep dihsha.

Malik ia I ki sngew sarong
Ba wan bun ka pisa,
Kum I nongtrei koit ym ju shem,
Shu dap hi smam ka pla.

Ki rangkhynraw ba pnah thylliej
Ia I ki pah ki phon,
Kumba dohkha ka ngat h’u khwai,
Tang uwei ka imon.

Ki kmie ki kpa sangsot bapli
Ba phah bylla diesha,
Artat dang khatsaw snem ka ryta,
I lah ialang samla.

“ko khun baieid” la ong ka kmie,
“sngap ka jingkren jong ngi;
Uei uta ba phi ialang?
Khot ngin ia kren mangi”.

“ba phin shu leh la kum ki mrad
Kata te khun ymdei,
Khot noh ha ing kum ka akor,
L’a duk riewspah salei”.

Arsngi hadien la poi u rang
Ryngkat ki lok ki jor,
“tangba phi lah poi te pyrsa,
Kane kien ka akor”.

U trei u smat ha ing i kiaw
La iaroh de i kthaw,
Ka pap ha ba dum kam neh slem,
Kdar haba shai ka paw.

La ring ka phone na shnong u rang,
Ka kmie ka sngew ba kren,
“shano u tnga jong nga?” ka ong,
Ka kyrhuh kum lar-en.

“Laingut ki khun un ieh rangli
Hanga ka riew kynthei,
Ka pap shiryta hi un sa kit,
Un shah takor h’U Blei”.

Ki kmie ki kpa bym pyrkhat bha
Ki khun haka lawei,
Ki kmen toh hoh b’la ioh pyrsa,
Poi shaka kit khunrei.

Da kynmaw dngong longkmie longkpa
Kumjuh ko khun samla,
Shuwa ban shim jinglong rangbah,
Da khan da pyrkhat bha.